Yeni İnternet Yasası, 5651 Sayılı İnternet Kanunu

Yeni Torba Yasa ile 5651 sayılı  internet kanunda yapılması düşünülen değişiklikler, gerek T.C. Anayasası’nın 26. maddesine gerek ise Evrensel İnsan Hakları Bildirisi’nin 19. maddesine ters düşmektedir. Yeni tasarı, internet ortamında anti-demokratik hükümet sansürünü güçlendirmektedir.

2007 yılında kabul edilen 5651 sayılı «İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkında kanun» ve uygulamalarının yarattığı sorunlar konusunda bir önceki yazıma buradan ulaşabilirsiniz.

Yürürlükte olan 5651 sayılı internet kanunu; içerik sağlayıcı (web sitesi), yer sağlayıcı (host-server şirketleri) ve erişim sağlayıcı (TTNET, Türksat Kablo v.s.) gibi internet mimarisindeki kuruluşların sorumluluklarını düzenleme ve bilişim suçlarını önlemeye yönelik olarak tedbirler almayı amaçlamaktadır. Kanun maddesinin mahkeme kararı ile site erişimini engellenmesi ise, internet kullanım özgürlüğüne karşıt hukuki müdahaleler olarak tartışılmakta idi. 5651 sayılı kanun, yasa uygulayıcı olarak Ulaştırma Bakanlığı ve ona bağlı Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nı (TİB) görevlendirmiştir.

Yeni Yasa Tasarısı Neler Getirecek

Yeni internet kanuna göre; Bakanlık ve ona bağlı kurumlar, yargıdan bağımsız yani mahkeme kararı olmadan sakıncalı, suç isnat edilen siteleri "24 saat içinde" kendi kararları ile engelleyebilecekler. Yeni yasa tasarısına göre TİB, istediği site ve içeriği mahkeme kararı olmadan servis sağlayıcılar üzerinden engelleyebilecek, suç unsuru içerik hakkında mahkeme yolu ile işlem devam etse dahi hukuki süreç tamamlanmadan engelleme uygulayacak. TİB, Ulaştırma Bakanlığı'nın direktiflerini dikkate alacağı için yeni düzenleme, olası bir takım anti-demokratik uygulamaları beraberinde getirecek. Yeni yasa servis sağlayıcıların, kullanıcı IP bilgilerini veri olarak 6 ay saklama zorunluluğunu en az 2 yıla çıkarıyor. 

Erişim Sağlayıcılar Birliği

Ankara merkezli kurulması düşünülen Erişim Sağlayıcılar Birliği'nin tüm servis sağlayıcıları koordine edip, direktif ile yönlendirileceği belirtiliyor. Erişim Sağlayıcılar Birliği, ayrıca siteye erişimi engellemek için ek önlemler olarak alternatif erişim yollarını engelleyici tedbirleri almakla da yükümlü olacak. Bir diğer çalışma ise, Bakanlık, TİB ve ESB’nin koordinasyonunda Siber Güvenlik Kurulu’nun kurulması ve resmiyet kazanması olacak.

Filitre Sistemi

2011 yılındaki kanuni düzenleme ile Türkiye’de filitre uygulamasına başlanmıştı. Bu durum bazen sakıncalı olmayan siteleri veya sosyal medya ağlarını dahi servis sağlayıcı üzerinden engelliyordu. Yeni tasarıda, danışma organı olarak kabul edilen İnternet Geliştirme Kurulu’nun hiçbir yetki ve önerisi bulunmuyor.

24 Saat İçinde Erişim Engelleme Kararı

Ceza Kanunun kamusal suçları önlemeye yönelik ilgili maddelerini dikkate alan 5651 sayılı kanun, suç unsuru taşıyan içeriğin engellenmesi biçiminde uygulanıyor. İçerik engellenmesi, suç unsuru durum ve eylemleri ortadan kaldırmaya yönelik değil, bu yöntem kanunun asıl amacını yerine getirmeyi bir kenara bırakıp, kişisel hak ve ifade özgürlüğünü tehdit eden denetimler üretmesine neden oluyor. Suçu kesinleşmiş içeriğin ortadan kaldırılmasına dair yeterli bilişim eylemi bulunmuyor, bu da farklı ağlar üzerinden belirtilen suç unsurlarının gelişimini engellemiyor. Yeni tasarı ile mahkemeye iletilen suç duyurusunun “24 saat içinde sonuçlandırması” gerektiği belirtiliyor. Bu durum, mahkemenin bilirkişi ve delil incelemesi yapmadan karar vermesi hatta savcılık isteğini koşulsuz onaylaması anlamına geliyor.

DNS, Proxy ve VPN Alternatiflerine Erişimleri Engelleme

Yeni tasarı, servis sağlayıcı üzerinden engellemeyi daha da güçlendirecek donanımsal tedbirleri de gündeme getiriyor. Ek tedbirlerle, düzenlemeyi bir adım öteye taşıyıp, web sitelerinin host-server-IP ana kaynağı üzerinden engellenmesi hedefleniyor. Ek tedbirler, erişim sağlayıcının TİB'in direktifi dahilinde; DNS, Proxy ve VPN gibi tünel sistemler üzerinde blokaj uygulaması anlamına geliyor.  

Ocak 2014 
Ahmet Usta

Gelişmiş Arama (Google) Parametreleri

İnternet üzerinde arama yapmanın verimliliği, kullanılan arama parametrelerine bağlı olarak değişmektedir. Online dünyanın karmaşık veri ve görselleri içinde kullanıcının aradığı konu veya kelime için kullandığı parametreler, sonuçların verimliliğini belirlemektedir.

Aşağıda açıklaması yapılacak gelişkin arama parametreleri her ne kadar Google dikkate alınarak düzenlenmiş olsa da, Bing, Yahoo ve Yandex gibi arama motorlarının da benzer algoritmalar kullanması sebebiyle yakın sonuçlar vermektedir. Tabi ki kelime bazlı çalışan arama motorlarının sorgu doğrulukları, hem arama motorlarının yazılım yapısı, hem de web içerik karmaşası nedeniyle kesinlik taşımamaktadır.

Arama motoru denildiğinde ilk akla gelen Google başta olmak üzerine, birçok arama motoru kelime bazlı algoritmalarla çalışmaktadır. Hala çalışmaları devam eden Semantik Web ya da Web 3.0 algoritmalarına geçilene kadar kelime bazlı aramalar devam edecektir. Semantik web ile yeni nesil arama motorlarının dili ve tekniği hakkında, bir başka yazıma buradan ulaşabilirsiniz.

Temel Arama Parametreleri

Tırnak İşareti “”

Aradığınız konu veya kelime hakkında web ortamında "tam eşleşme sonuçları" almak istiyorsanız, aramanızı tırnak işareti içinde yazmalısınız.

Örneğin; ekran kartı incelemesi 2013 için arama yaptığınızda eğer tırnak işareti kullanmaz iseniz, ekran kartı incelemesinin yanında firmalar, satış siteleri, ürün tanıtımları yada başka verileri arama motoru sonuçlarının ilk sırasında görebilirsiniz. Bunu için sorgu sekmesine tırnak işareti ile

“ekran kartı incelemesi 2013”

yazarak arama yapmak daha doğru sonuç verecektir. Tırnak işareti, iki ya da üçlü kelime öbeği ile arama yapıldığında, kelimelerin tümünü içeren içerikleri sorgu sonuçlarına yansıtır ve benzerlik taşıyan sonuçlarını devre dışı bırakır. Genel kullanımı çok çeşitli alanlara yayılmış konu, olay ve aktivite kelimelerinin sorgularında oluşan veri düzensizliğinin önüne geçmek için en etkin çözüm, tırnak işareti içinde arama öbeği oluşturmaktır.

Tırnak işareti ile benzerlik ve sapmaların etkisini azaltmış olursunuz.

Dik Çizgi |

Eğer arama kelimeniz eş anlamlı sözcüklerle birarada kullanılıyor ise; dik çizgi kullanarak benzer kelime veya öbeklerinin aynı arama sonucunda görüntülenmesini sağlayabilirsiniz. Dik çizgi klavye yapısına göre değişe de, genellikle klavyede Z harfinin yanında bulunan büyüktür-küçüktür (< >) işaretleri ile birlikte kullanılan tuşta bulunur ve Alt Gr tuşuna aynı anda basıldığında yazılan bir karakterdir. Örneğin aradığımız kelime, imla kuralları ise eş anlamlı olarak yazım kelimesini de aramak daha çok sayıda sonuç verecektir.

İmla kuralları | yazım kuralları

İki eş anlamlı kelimeyi aralarına dik çizgi koyarak tek sorguda yazdığınızda, imla yada yazım kelimelerini içeren sonuçlar aynı anda listelenecektir. Sorgunun başına ve sonuna tırnak işareti koyarak aramayı daha da spesifikleştirebilirsiniz.

Benzer İçerikleri Bir Arada Arama: OR

Eğer aradığınız konu ile ilgili olan başka önemli kelime var ise, bu kelimelerin bir arada dökümünü içeren arama yapabilirsiniz. Bunun için İngilizce Or yani veya eki ile ortak içerik sonuçlarını aratabilirsiniz. Örneğin aktör Harrison Ford’un birçok filmi içinden özellikle Blade Runner hakkında arama yapmak istiyorsanız;

Harrison Ford or Blade Runner

yazarak sadece iki kelime öbeğinin bir arada olduğu başlık ve içerikleri sorgulayarak oyuncunun diğer filmlerini arama dışında tutabilirsiniz.

İstemediğiniz Kelimeler için Eksi İşaretinin Kullanımı –

Eksi işareti kullanarak arama sonuçlarınızı belirli kelimeleri sorgunun dışında tutabilirsiniz. Örneğin soyadı Yılmaz olan sanatçı ve ünlü kişilerin listesini yapmak ama Cem Yılmaz’ı listenin dışında tutmak istiyorsunuz, bunun için arama sorgusuna

–Cem Yılmaz

yazdığınızda Cem ismini dışarıda bırakıp, soyadı Yılmaz olan popüler insanların sorgusu ekran gelecektir.

Bitişik Kullanılan Eksi İşareti –

Aynı içeriğe sahip kelime öbekleri veya kavramlar arasında bir arama yapıyorsanız iseniz, eksi işaretini bitişik kullanarak aradığınız kelime gruplarının farklı versiyonlarını aynı arama sonucunda toplayabilirseniz.

uzay-zaman

yazdığınızda, boşluk bırakmadan konulan eksi işareti ile uzay-zaman, uzay zaman ve uzayzaman gibi farklı versiyonlar arama sonuçlarına yansıtılır.

Google Gelişmiş Arama Sekmesi

                                                                   https://www.google.com.tr/advanced_search

Ayrıca Google gelişmiş sayfa araması sekmesini kullanarak aramanızı geliştirebilirsiniz. Bu ara yüzey sayesinde istediğiniz dil ve bölge içinde ve istediğiniz zaman dilimi zarfında arama yapabilir, arama sorgunuzu sadece içerik başlıklarıyla sınırlayabilir veya sadece pdf, world gibi dosya türlerinin biri üzerinden arama yapabilirsiniz.

Önemli Arama Anahtar Kelimeleri

Best of, en iyi, review, incelemesi, eleştirisi, analiz, how to make, tutorial, değerlendirmesi gibi çok kullanılan kelime ve tanımlamaları aradığınız içeriğinize uygun olarak sorguya eklemeniz arama sonuçlarınızı zenginleştirecektir.

Ahmet Usta